Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Ulama Nedir ? (Özet) : Sessizle biten sözcükten sonra sesliyle başlayan bir sözcük gelirse, iki sözcük birbirine bağlanarak okunur. Buna ulama denir.
Dilimizde cümleler okunurken kelimelerin sonlarında bulunan sessizler, kendilerinden sonra gelen kelimelerin ilk harfi sesli ise bu sesliye bağlanarak okunurlar.
Ulama Örnekleri
Emanet_eşeğin yuları gevşek olur. > Emane-teşeğin yuları gevşek olur
Geniş_ovayı seyre daldı. > Geni-şovayı seyre daldı.
Elbisenin_ütüsü bozulmuş. > Elbiseni-nütüsü bozulmuş.
Kural : Ulama sadece okuma ve söylemede geçerlidir. Yazmada geçerli değildir.
Kural : Sözcükler arasında herhangi bir noktalama işareti varsa ulama yapılmaz.
Kural : Anlamı bozulan sözcükler arasında ulama olmaz.
NOT: Noktalama işlaretleri ulamayı bozar.
ÖRNEK ( 1 ) : Güzel bir ev satın aldık.
Bu cümlede, " bir " sözcüğü ile " ev " sözcüğü arasında ulama vardır. Yine " satın " ile "aldık " sözcükleri arasında da ulama vardır.
ÖRNEK ( 2 ) : Portokal, ağaçta yetişen turunçgil meyvelerdendir.
Bu cümlede, " portokal " ile " ağaçta " sözcükleri arasında ulama yoktur. Çünkü; bu iki sözcük arasında noktalama işaretlerinden olan virgül ( , ) vardır.
ÖRNEK ( 3 ) : Taze kan almış gibi koşuyordu.
Bu cümlede, " kan " ile " almış " sözcükleri arasında ulama yoktur. Çünkü, bu iki sözcük bitişikmiş gibi okunduğunda başka bir anlam, başka bir sözcük oluşmaktadır. Oluşan sözcük ise " kanalmış " dır.
NOT: Bileşik sözcüklerin hecelere ayrılmasında, ulama kuralına uyulur.
ÖRNEK: İlk + okul = İlkokul
Bu oluşumdan meydana gelen ve yeni bir anlam kazanan bileşik " İlkokul " sözcüğü hecelerine ayrılırken, kendini oluşturan " ilk " ve " okul " sözcüklerinin ayrı ayrı hecelerine ayrılmasına uygun olarak hecelerine ayrılmaz.
Ya nasıl ayrılır?
Şöyle ayrılır: İl - ko - kul
Halbuki " İlk " ve " okul " sözcüklerini ayrı ayrı hecelerine ayırırken şöyle yaparız:
İlk = - İlk
Okul = O - kul
Çünkü, " İlkokul " sözcüğü bileşik sözcüktür. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, bileşik sözcüklerin hecelere ayrılmasında ULAMA kuralına uyarız.
Yani; " sessiz harf ile biten bir sözcükten sonra, sesli harf ile başlayan bir sözcük gelirse, bu iki sözcük bitişikmiş gibi okunur. " Hecelere ayırmada ise, böyle iki sözcük bileşmiş olduğu için sessiz harften sonra gelen sesli harfler, sessiz harfe ile birleştirilerek hecelerine ayrılır.
ÖRNEKLER:
Kızıl = Kı - zıl
Ay = ay
Kızlay = kı - zı - lay
Baş = baş
Öğretmen = öğ - ret - men
Başöğretmen = ba - şöğ - ret - men
Hanım = ha - nım
Eli = e - li
Hanımeli = ha - nı - me - li
Semiz = se - miz
Otu = o - tu
Semizotu = se - mi - zo - tu
Kırk = kırk
Ayak = a - yak
Kırkayak = kır - ka - yak
Yayın = ya - yın
Evi = e - vi
Yayınevi = ya - yı - ne - vi
Kardan = kar - dan
Adam = a - dam
Kardanadam = kar - da - na - dam
Tarih: 2016-03-02 01:56:23 Kategori: Sözlük
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Ulama Nedir
ulama
İsimUlamak işi
Ulanan parça, ek, katkı, ilâve
ulama
GramerKonuşmada art arda gelen kelimelerden birincisinin sonundaki ünsüzün, ikincisinin başındaki ünlüye ses bakımından bağlanarak söylenmesi: Ayırt etmek, ağaç altı, tertip etmek, art arda gibi
ulama
SıfatUlanmış
Benzer Kelimeler
ulamak
Bu Yazıda Neler Var:
Ulama Nedir ? (Detay)
Dilimizde cümleler okunurken kelimelerin sonlarında bulunan sessizler, kendilerinden sonra gelen kelimelerin ilk harfi sesli ise bu sesliye bağlanarak okunurlar.
Ulama Örnekleri
Emanet_eşeğin yuları gevşek olur. > Emane-teşeğin yuları gevşek olur
Geniş_ovayı seyre daldı. > Geni-şovayı seyre daldı.
Elbisenin_ütüsü bozulmuş. > Elbiseni-nütüsü bozulmuş.
Kural : Ulama sadece okuma ve söylemede geçerlidir. Yazmada geçerli değildir.
Kural : Sözcükler arasında herhangi bir noktalama işareti varsa ulama yapılmaz.
Kural : Anlamı bozulan sözcükler arasında ulama olmaz.
NOT: Noktalama işlaretleri ulamayı bozar.
ÖRNEK ( 1 ) : Güzel bir ev satın aldık.
Bu cümlede, " bir " sözcüğü ile " ev " sözcüğü arasında ulama vardır. Yine " satın " ile "aldık " sözcükleri arasında da ulama vardır.
ÖRNEK ( 2 ) : Portokal, ağaçta yetişen turunçgil meyvelerdendir.
Bu cümlede, " portokal " ile " ağaçta " sözcükleri arasında ulama yoktur. Çünkü; bu iki sözcük arasında noktalama işaretlerinden olan virgül ( , ) vardır.
ÖRNEK ( 3 ) : Taze kan almış gibi koşuyordu.
Bu cümlede, " kan " ile " almış " sözcükleri arasında ulama yoktur. Çünkü, bu iki sözcük bitişikmiş gibi okunduğunda başka bir anlam, başka bir sözcük oluşmaktadır. Oluşan sözcük ise " kanalmış " dır.
NOT: Bileşik sözcüklerin hecelere ayrılmasında, ulama kuralına uyulur.
ÖRNEK: İlk + okul = İlkokul
Bu oluşumdan meydana gelen ve yeni bir anlam kazanan bileşik " İlkokul " sözcüğü hecelerine ayrılırken, kendini oluşturan " ilk " ve " okul " sözcüklerinin ayrı ayrı hecelerine ayrılmasına uygun olarak hecelerine ayrılmaz.
Ya nasıl ayrılır?
Şöyle ayrılır: İl - ko - kul
Halbuki " İlk " ve " okul " sözcüklerini ayrı ayrı hecelerine ayırırken şöyle yaparız:
İlk = - İlk
Okul = O - kul
Çünkü, " İlkokul " sözcüğü bileşik sözcüktür. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, bileşik sözcüklerin hecelere ayrılmasında ULAMA kuralına uyarız.
Yani; " sessiz harf ile biten bir sözcükten sonra, sesli harf ile başlayan bir sözcük gelirse, bu iki sözcük bitişikmiş gibi okunur. " Hecelere ayırmada ise, böyle iki sözcük bileşmiş olduğu için sessiz harften sonra gelen sesli harfler, sessiz harfe ile birleştirilerek hecelerine ayrılır.
ÖRNEKLER:
Kızıl = Kı - zıl
Ay = ay
Kızlay = kı - zı - lay
Baş = baş
Öğretmen = öğ - ret - men
Başöğretmen = ba - şöğ - ret - men
Hanım = ha - nım
Eli = e - li
Hanımeli = ha - nı - me - li
Semiz = se - miz
Otu = o - tu
Semizotu = se - mi - zo - tu
Kırk = kırk
Ayak = a - yak
Kırkayak = kır - ka - yak
Yayın = ya - yın
Evi = e - vi
Yayınevi = ya - yı - ne - vi
Kardan = kar - dan
Adam = a - dam
Kardanadam = kar - da - na - dam
Tarih: 2016-03-02 01:56:23 Kategori: Sözlük
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
ULAMA Ne Demek: Katmak eklemek..
Yorum Yapx